José de la Luz y Caballero

La 11-an de julio 1800 naskiĝis unu el la grandaj viroj en la formado de la kuba nacieco: José de la Luz y Caballero, pedagogo kaj filozofo kiu estis  konscienc-edukisto.

Per sia verko Aforismoj li konigis notojn kaj pripensojn pri sia vivo, religiajn, patriotajn, sciencajn kaj homajn pensojn, kiuj laŭlonge de la historio pligrandigis lian figuron pro la esenco, kiu trapenetris la kuban naciecon. Antaŭ ĉio li estis instruisto, edukisto kaj konstruisto de patriotoj.

Ekde liaj unuaj paŝoj en la instruista profesio kiel profesoro en la Seminario de San Carlos, en la aĝo de 24, li lanĉis sian grandan reformdefion.  Kiel filozofioprofesoro, li metis sciencon kiel la principon de scio kaj favoras  eksperimentismon de Bacon; Tiusence, kelkajn jarojn poste, li konsideris Pedagogion kiel la Sciencon de edukado.

Tio estas unua punkto de rilato inter Luz y Caballero kaj la Kuba Eduka Revolucio. Kiam ĉefkomandanto Fidel Castro deklaris en la unuaj jaroj de la Revolucio, ke la “estonteco de nia lando nepre devos esti estonteco de scienculoj”, li precipe konsideris fari sciencon en pedagogia kaj eduka laboro.

Inter 1831 kaj 1842, post longedaŭra vojaĝo tra Usono kaj Eŭropo, Luz y Caballero dediĉis sin al profunda scienca produktado, evoluigante progresintajn projektojn kiujn li defendis en diversaj publikaj medioj.

En siaj konceptoj de edukado li enkondukis novajn difinojn por sia tempo, kiuj estas paradigmoj de la nuna kuba eduka politiko, kiam li deklaris ke "eduki estas ne nur instrui gramatikon kaj geografion kaj fizikon kaj historion; eduki estas moderigi la animon por la vivo (. ..)"

Kaj tre konata estas lia prediko "Ĉiu povas instrui, nur tiuj, kiuj estas vivanta evangelio, povas eduki."

De 1843 ĝis sia morto en 1862, Luz dediĉis ĉiujn siajn energiojn al praktikado de siaj edukaj kaj pedagogiaj predikoj ĉe la Kolegio del Salvador, kie li instruis kaj edukis generaciojn de patriotoj kiuj gvidis la batalon por sendependeco en la liberigaj agoj komencitaj la 10-an de oktobro 1868.

José Martí, apostolo de la kuba sendependeco, reliefigis la altan kulturon kaj samtempe la modestecon kaj simplecon. Pri li  diris: “Li sciis ĉion, kio estis konata siatempe, sed ne por montri, ke li sciis ĝin, sed por transdoni ĝin. "Li semis homojn."

En tago kiel hodiaŭ, antaŭ 224 jaroj, naskiĝis José de la Luz y Caballero, unu el la grandaj viroj en la formado de la kuba nacieco;  li lasis profundan heredaĵon al pasintaj, nunaj kaj estontaj generacioj de kubanoj per sia laboro kiel silenta semanto de homoj, tiom necesa imiti en ĉi tiuj tempoj, kiam la nacio alfrontas novan provon de koloniigo.