Havano, feb 14 (RHK) Post 55 jaroj de malfermo de la subskribo de la Traktato de Tlatelolco, Kubo restas engaĝita al la forigo de nukleaj armiloj kaj la aplikado de la dispozicioj de tiu dokumento.
Ankaŭ konata kiel la Traktato por la Malpermeso de Nukleaj Armiloj en Latin-Ameriko kaj Karibio, ĝi estis ratifita de ĉiuj landoj de la regiono kaj ĝia celo estas malpermesi la testadon, uzon, fabrikadon, akiron aŭ lokigon de ĉi tiu speco de armilo sur ĉi tiu parto de la planedo.
Same, ĝi devigas la subskribintajn naciojn uzi ekskluzive por pacaj celoj la nukleajn materialojn kaj instalaĵojn sub sia jurisdikcio, kun kiuj Latin-Ameriko establis la unuan zonon sen nukleaj armiloj en la mondo.
Tiam tiuj de la Suda Pacifiko estus aldonitaj en 1985, Sudorienta Azio en 1995, Afriko en 1996, Centra Azio en 2006 kaj Mongolio, kiu en 2000 akiris internacian agnoskon kiel Ŝtato libera de nukleaj armiloj per Rezolucio de la Ĝenerala Asembleo de UN.
Per la Traktato, laŭ la preamblo de la dokumento, la latin-amerikaj kaj karibaj landoj celas "kontribui al ĉesigo de la vetarmado, precipe de nukleaj armiloj, kaj al la firmiĝo de mondo en paco, fondita sur la suverena egaleco de ŝtatoj, la reciproka respekto kaj bona najbareco".
Tamen ankoraŭ ekzistas latenta danĝero, ke eventoj kiel la bombado fare de Usono de la japanaj urboj Hiroŝimo kaj Nagasako fine de la dua mondmilito ripetiĝos, ĉar la homaro daŭre estas minacata de la ekzisto de pli ol 13 000 tiaj armiloj tipaj en la manoj de kelkaj landoj.
Tiu ĉi situacio estis multfoje denuncita en internaciaj forumoj de la kubaj aŭtoritatoj, kiuj siavice antaŭenigas la plifortigon de tiu ĉi politiko.
Pruvo de tio estas la deklaro de Latin-Ameriko kaj Karibio kiel Zono de Paco, proklamita en la kuba ĉefurbo en 2014, kiam ĉi tie okazis la dua Pintkunveno de Latin-Amerikaj kaj Karibaj Ŝtatoj.
"Mi solene proklamas Latin-Amerikon kaj Karibio kiel zonon de paco", diris la tiama kuba prezidento, Raúl Castro, la 29-an de januaro 2014, en plena kunsido kun la ĉeesto de 30 ŝtatestroj.
La 33 landoj supozis "la konstantan engaĝiĝon al la paca solvo de disputoj por forigi por ĉiam la uzadon kaj la minacon de forto en la regiono", certigis Raúl Castro.
La proklamo de paca zono estas konsiderata unu el la plej simbolaj interkonsentoj adoptitaj de la membroj de la regiona organizo, en tempo kiam pluraj landoj havis landlimajn disputojn.
Kubo konkrete esprimas sian sindevontigon al la monda paco kaj al la aplikado de la Traktato de Tlatelolco kaj nuklea senarmiĝo, sub strikta internacia kontrolo kaj konforme al la principoj de neinversigebleco, kontrolado kaj travidebleco.
Sed samtempe ĝi insistas, ke la sola garantio kontraŭ la minaco de la uzo de nukleaj armiloj estas ilia tuta forigo kaj en tio la Traktato de Tlatelolco daŭre estas jura kaj politika referenco por la mondo.
Fonto: PL
